Błyskawice i grzmoty, czyli burza w pigułce
Burza oglądana z bezpiecznego miejsca może być naprawdę zjawiskowa. Jednak nikt nie chce znaleźć się w jej epicentrum, ponieważ może być niebezpieczna. Podczas burzy można się spodziewać nie tylko błyskawic i grzmotów, lecz także ulewnego deszczu czy gradu.
Pioruny to wyładowania elektrostatyczne podczas burzy, które mają miejsce albo między chmurami, albo chmurą a ziemią. Jego błysk widzimy wcześniej, niż usłyszymy grzmot, ponieważ światło jest bardzo szybkie i od razu staje się dla nas widoczne. Jego prędkość to 300 tys. kilometrów na sekundę. W przypadku grzmotu sprawa wygląda nieco inaczej.
Grzmot to bardzo głośny dźwięk, który powstaje przez zwiększenie się ciśnienia i temperatury powietrza. Jednak w porównaniu do światła, jego prędkość jest mniejsza i to znacznie. Ponadto jest zależna od temperatury – im niższa, tym wolniej dotrze do naszych uszu. Latem, kiedy temperatury często oscylują wokół 30 stopni, prędkość dźwięku wynosi ponad 340 metrów na sekundę.
Jak daleko jest burza? Proste obliczenie
Aby sprawdzić, jak daleko jest burza, należy policzyć sekundy od błyskawicy do grzmotu. Przez jakiś czas panowało przekonanie, że każda sekunda to jeden kilometr odległości od burzy. Na przykład 3 sekundy to 3 kilometry. Jednak obliczenia te były błędne, choć sam sposób – prawidłowy. Jak bowiem możemy wywnioskować z poprzedniego akapitu, w zaokrągleniu latem dźwięk ma prędkość 340 metrów na sekundę. A to sprawia, że burza jest znacznie bliżej, niż mogło nam się wydawać. Jeśli między błyskawicą a grzmotem minęły 3 sekundy, jest ona kilometr od nas.
Jak wskazuje portal Crazy Nauka, należy wziąć pod uwagę, że podczas liczenia czasu między błyskiem a grzmotem niewiele osób korzysta z zegarka, co może powodować, że obliczenia są niedokładne. Można próbować następującej metody: po pojawieniu się błyskawicy należy spokojnie wymawiać: sto jeden, sto dwa, sto trzy, sto cztery itd.
Gdzie jest burza?
Im więcej sekund między błyskawicą a grzmotem, tym bezpieczniejsi jesteśmy. Jeśli grzmot uderzył:
- po 1 sekundzie od błysku, to burza znajduje się mniej więcej 340 metrów od nas;
- po 2 sekundach – 680 metrów od nas;
- po 3 sekundach – jest dalej około 1 kilometra od nas;
- po 4 sekundach – 1360 metrów od nas;
- po 5 sekundach – 1700 metrów od nas;
- po 10 sekundach – 3400 metrów od nas itd.
Warto dokonać kilku obliczeń. Jeśli czas między błyskawicą a grzmotem będzie coraz krótszy, to znak, że burza jest coraz bliżej nas. Gdy niemalże jednocześnie widzimy błysk i słyszymy grzmot – to znak, że jesteśmy niebezpiecznie blisko i warto poszukać bezpiecznego miejsca jak najszybciej. Jeśli natomiast czas między piorunem i grzmotem będzie coraz dłuższy, to znak, że burza się oddala.